Afta to zmiana o charakterze zapalnym, której lokalizacja skupia się na wnętrzu jamy ustnej. Wygląda niepozornie, jednak mimo niewielkich rozmiarów powoduje ból i dyskomfort. Jej obecność nie musi być niepokojąca, ale może być objawem kilku schorzeń.
Afta – czym jest i jak ją rozpoznać?
Afta to charakterystyczna, niewielka zmiana zapalna, którą najczęściej możemy spotkać na błonie śluzowej policzków lub wewnętrznej stronie warg. Rzadziej lokalizuje się na podniebieniu, języku czy w gardle. Może występować pojedynczo lub w grupie.
Afta jest małym owrzodzeniem, które zwykle przybiera okrągły lub owalny kształt. Jej kolor na początku żywoczerwony, następnie pokrywa się żółtym lub białym nalotem. Afty, chociaż są niedużych rozmiarów, wywołują nieprzyjemne dolegliwości, które szczególnie dokuczać nam mogą podczas jedzenia i picia. Afty nie są zakaźne, a czas ich gojenia może wynosić od kilku dni do nawet kilku tygodni.
Dlaczego pojawia się afta?
Kilka czynników może być tutaj istotnych, jednak szczególną uwagę zwraca się na chwilowy spadek odporności. Afta może pojawić się w sytuacji takiej jak:
- niedobory składników odżywczych, w tym witamin z grupy B i kwasu foliowego,
- przewlekłe zmęczenie i stres, które przyczyniają się do obniżenia odporności,
- infekcje bakteryjne i wirusowe,
- uszkodzenie błony śluzowej podczas szczotkowania zębów,
- przygryzienie policzka lub wargi,
- uraz spowodowany źle dopasowaną protezą,
- noszenie aparatu ortodontycznego,
- wizyta u stomatologa.
Często nawracające owrzodzenia jamy ustnej powinny skłonić nas do podjęcia diagnostyki, która pozwoli nam rozpoznać ewentualne przyczyny tego stanu.
Sprawdź także: https://dentinfo.pl/
Afta – jakie mogą być jej rodzaje?
Afta może być większa i całkiem mała, a jej ulokowanie może być dla nas zaskakujące. Najczęściej kojarzymy afty ze zmianami na wewnętrznej stronie policzka. To, gdzie się pojawią, jak duże będą i jak długo zajmie im proces gojenia, zależy od ich odmiany. Afta może mieć kilka rodzajów:
- afta mała (afta Mikulicza) występująca najczęściej, jej rozmiar nie przekracza 1 cm; pojawia się na wargach i policzkach, a czas gojenia wynosi do 14 dni,
- afta duża (afta Suttona) dotyka ok. 10% osób; jej rozmiar może osiągać nawet 2 cm; występuje na podniebieniu i w okolicach gardła, może goić się od 6 do 8 tygodni, pozostawiając blizny; wraz z nią może pojawić się stan podgorączkowy i powiększenie węzłów chłonnych
- afta opryszczkopodobna to drobna zmiany (ok. 1-2 mm) licznie występująca w całej jamie ustnej; potrafi zabliźniać się nawet do 20 dni, jednak nie pozostawia po sobie śladu; pojawienie się aft opryszczkopodobnych wskazuje na opryszczkowe zapalenie jamy ustnej,
- afta u dzieci (afta Bednara) możemy zaobserwować ją u noworodków, które ssą kciuka lub starszych dzieci, jeśli wkładają do ust przedmioty, które mogą doprowadzić do urazu; afty te znikają samoistnie.
Afta – w jaki sposób możemy ją leczyć?
Leczenie owrzodzeń powinniśmy rozpocząć od znalezienia ich przyczyny. Jeśli czynniki mechaniczne zostały przez nas wykluczone; nie nosimy aparatu ani protezy, ani też nie doszło do żadnego urazu, a mimo to afta jest u nas stałym „gościem”, należałoby skonsultować to z lekarzem rodzinnym. Badania krwi pomogą ustalić, czy nie cierpimy na niedobory witamin i minerałów lub, czy w naszym organizmie nie toczy się akurat stan zapalny.
Jeśli chcemy załagodzić objawy bólowe wynikające z pojawienia się afty i przyspieszyć gojenie się śluzówki, możemy skorzystać z preparatów dostępnych w aptekach bez recepty. Wybór jest spory; najczęściej będą to płyny do płukania jamy ustnej i spraye, które, poza przyspieszeniem regeneracji błony śluzowej, mają działanie antybakteryjne. Inną opcją są żele stosowane miejscowo, które przynoszą natychmiastową ulgę.
Możemy również skorzystać z dobrodziejstw natury i wspomóc się domowymi sposobami. Afta polubi się z ziołami takimi jak rumianek, szałwia czy czerwona koniczyna, które działają łagodząco na zmiany zapalne w obrębie jamy ustnej. Możemy zrobić z nich napar i stosować w formie płukanki. Dobrą metodą będzie też rozpuszczenie łyżeczki soli kuchennej w szklance przegotowanej, letniej wody. Sól ma właściwości odkażające. Takim roztworem płuczemy gardło.